Visserij
Verschillende commerciële visbestanden die momenteel bevist worden, ondergaan veranderingen in dichtheden en verspreiding als gevolg van de klimaatverandering. Verwacht wordt dat die veranderingen zich ook in de toekomst zullen voortzetten. Over de veranderde frequentie van zware stormen in de door Belgische vaartuigen beviste gebieden is er geen eenduidigheid.
De visserij kan echter ook een negatieve invloed ondervinden van nieuwe invasieve soorten en het verdwijnen van commerciële soorten (grijze garnalen, kabeljauw, enz.), die verschijnen als gevolg van de klimaatverandering. Kwallen vormen hier een groot gevaar. Het invasieve karakter van de ribkwal Mnemiopsis leidyi in de Noordzee in de jaren ‘80 heeft geleid tot een belangrijke verandering in het mariene ecosysteem en tot economische verliezen.
Een goede vloot is voldoende flexibel en robuust om adequaat te reageren op veranderende omstandigheden, inclusief klimaatverandering, en vertoont geen onevenwichtigheid tussen de vangstcapaciteit en de visserijopportuniteiten. Bij de uitstippeling van het visserijbeleid moet, naast economische en sociale overwegingen, uitgegaan worden van een ecosysteembenadering, waarbij de levende aquatische hulpbronnen duurzaam worden beheerd binnen ecologische grenzen. Dat betekent dat naar het hele ecosysteem wordt gekeken, niet alleen naar het geïsoleerde element dat van economisch belang is. Hierbij gaat men uit van langetermijnbeheersplannen gebaseerd op de best beschikbare wetenschappelijke adviezen, inclusief de effecten van te verwachten klimatologische veranderingen. Deze benadering probeert zowel de directe als indirecte effecten van de visserij op het toekomstig functioneren, de diversiteit en de integriteit van de betrokken ecosystemen te minimaliseren.
Slechte weersomstandigheden kunnen het werk aan boord van een vissersvaartuig belemmeren en verhogen het risico voor de bemanning en het vaartuig. Niet alleen de windsnelheid, maar ook windrichting, vaartuigtype en gebruikte visserijmethode bepalen het mogelijke risico. Hoewel het nog niet mogelijk is om eenduidig de verandering in intensiteit en de stormfrequentie te voorspellen voor de gebieden waar de Belgische vloot actief is, is het verhogen van de veiligheid van belang voor de hele visserijsector.
Onderzoek en monitoring van de gevolgen van de klimaatverandering voor de visstand) (ILVO)
Het Europese MEMO-project, gefinancierd door Interreg en onder leiding van ILVO, samen met 5 andere internationale instituten voor wetenschappelijk onderzoek, had als doel:
- de ontwikkeling van een gestandaardiseerde procedure voor de identificatie, monitoring en modellering van potentiële leefgebied en de populatiedynamiek van M. leidyi.
- de studie van de fysiologie, eetgedrag en potentiële predatoren van de soorten door middel van experimenten en mathematische modellen.
- de evaluatie van de mogelijke milieu- en sociaaleconomische kosten van de gevolgen van de soorten door een op het ecosysteem gebaseerde aanpak.